آیت‌الله خامنه‌ای٬ رهبر جمهوری‌اسلامی٬ در دیدار با برخی از فرماندهان سپاه٬ گفته مخالفتی با آنچه که "نرمش قهرمانانه" نامیده٬ در سیاست خارجی جمهوری‌اسلامی ندارد. وی همچنین خواستار عدم دخالت سپاه پاسداران در سیاست شده است.
وی در دیدار با فرماندهان سپاه پاسداران گفته است: "عرصه دیپلماسی، عرصه لبخند و درخواست مذاكره و مذاكره است اما همه این رفتارها باید در چارچوب چالش اصلی فهم و درك شود... با مساله‌ای كه سالهای پیش نرمش قهرمانانه خواندم موافقم چرا كه این حركت در مواقعی بسیار خوب و لازم است اما با پایبندی به یك شرط اصلی".
وی "درك ماهیت طرف مقابل و فهم صحیح هدف‌گذاری" را شرط اصلی استفاده از تاكتیك "نرمش قهرمانانه" دانسته و گفته: "یك كُشتی گیر فنی نیز برخی مواقع بدلیل فنی نرمش نشان میدهد اما فراموش نمی‌كند كه حریفش كیست و هدف اصلی او چیست؟"
"نرمش قهرمانانه" یادآورکتابی است که خامنه ای پیش از انقلاب سال ۵۷ و پیرامون معاهده صلح میان امام سوم شیعیان و معاویه٬ ترجمه کرده بود. وی در این کتاب که با عنوان "صلح امام حسن" منتشر شده٬ این صلح را "پرشکوه‌ترین نرمش قهرمانانه تاریخ" توصیف کرده بود.
آیت‌الله خامنه‌ای٬ در سخنان دیروز خود همچنین به نقد "بهانه‌جویی" برای "توجیه وادادگی" پرداخته و گفته است: "اینکه دنیا تغییر کرده است نمی‌تواند بهانه‌ای برای تغییر آرمان‌ها و اهداف شود و راه درست طی شده را تغییر دهد".
سخنان آیت‌الله خامنه‌ای٬ یک روز پس از اظهارات حسین موسویان بیان شده كه گفته بود رهبر جمهوری‌اسلامی برای مذاکره با آمریکا و دیدار با باراک اوباما٬ به حسن روحانی مجوز داده است؛گرچه علاءالدین بروجردی٬ رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس٬ این مساله را رد کرده و چنین دیداری را نامحتمل دانسته است.
آیت‌الله خامنه‌ای در حالی موضع جدید خود پیرامون "نرمش قهرمانانه" در دیپلماسی را بیان کرده که پیش از این از مدافعان روشی بود که برخی آن را "دیپلماسی تهاجمی" نامیده بودند ودر دولت محمود احمدی‌نژاد پیگیری میشد. رهبر جمهوری‌اسلامی همچنین بارها به انتقاد از سیاست تنش‌زدایی در دولت سیدمحمد خاتمی پرداخته بود.
وی در سال ۹۱ پیرامون سیاست خارجی دولت احمدی‌نژاد چنين گفته بود: "در زمينه‌‌ى ديپلماسى، فعاليتهاى خوبى دارد انجام ميگيرد. ديپلماسى ما بايد با روحيه‌‌ى انقلاب همراه باشد - يعنى اسلام انقلابى - اين است كه به ما بُرش ميدهد. امروز ملتهاى منطقه از جمهورى اسلامى خوششان مى‌‌آيد، به خاطر موضع مستقل اسلامىِ شجاعانه‌‌اش؛ اين بايد محفوظ باشد". مساله‌ای که البته بارها تکرار شد: "امروز در عرصه‌‌ى سياست خارجى، ثقل و وزنه‌‌ى كشور با چند سال قبل تفاوت دارد؛ ما در مسائل، تأثيرگذاريم؛ اينها مهم است. در حوادثى هم كه پيش آمده، ما تأثيرگذار بوده‌‌ايم - كه آن، داستان جداگانه‌‌اى دارد - به نظر ما آن هم خيلى مهم است".
به نظر آیت‌الله خامنه‌ای٬ دولت محمود احمدی‌نژاد "در برابر زياده‌خواهيهاى استكبار، دچار انفعال نشد" و: "اين به‌نظر من خيلى مهم است كه در تعامل با دنيا، انسان جاى خودش را بداند، خواست خودش را بداند، نيرو و قدرت خودش را بداند و بداند كه بايد چه‌كار كند… اين ايستادگى در مقابل زياده‌خواهى استكبار و احساس عزتى كه در اين ميدان مى‌شود، به‌نظر من يكى از خصوصيات اين دولت است".
وی در برابر از روش تنش‌زدایی در سیاست خارجی سیدمحمد خاتمی انتقاد کرده و از آن جمله در نقد دولت خاتمی گفته بود: "یک روزى در خطابه‌هاى مسئولین مان مناقب آمریکا ذکر میشد؛ همان روزها رئیس جمهور وقت آمریکا با سبکسرى تمام، ایران را به عنوان محور شرارت معرفى کرد".
آيت‌الله خامنه‌ای در مورد دوران اصلاحات گفته بود: "در برخى از اوقات گذشته، ميديديم كه بعضى از كسانى كه مرتبط با مسئولين بودند يا حتى خودشان مسئول يك بخشى بودند، كأنّه از گفتمان انقلاب در مقابل ديگران شرمنده‌اند و خجالت ميكشند كه حقايق انقلاب را بر زبان جارى كنند يا آنها را پيگيرى كنند يا به آنها اهميت بدهند! اين براى يك جامعه خيلى بلاى بزرگى است".
مساله‌ای که چندین بار به اشکال مختلف در سخنرانی‌های وی تکرار شد: "در آن دوره ای که ادبیات مسئولان ما آمیخته به تملق گویی از غرب و امریکا شد، فردی که مجسمه شرارت بود، به خود اجازه داد که جمهوری اسلامی ایران را محور شرارت معرفی کند… در آن دوره به واسطه همراهی با غربی ها و عقب نشینی هایی که انجام گرفت، آنها آنقدر جلو آمدند که من مجبور شدم شخصاً وارد میدان شوم".
وی حتی در فاصله چند روز مانده به انتخابات نیزپیرامون سیاست خارجی جمهوری‌اسلامی چنين گفت: "هرچه شما ضعف نشان بدهید، او مى‌آید جلو؛ هرچه شما عقب بکشید، او جرى‌تر میشود. این را ما تجربه کردیم؛ یک جاهایى عقب کشیدیم، دشمن ما جرى‌تر شد".
آیت‌الله خامنه‌ای همچنین پس از بالا گرفتن انتقادات از دولت محمود احمدی‌نژاد و سخن گفتن از اینکه جمهوری‌اسلامی در بن‌بست قرار گرفته است٬ در دفاع از وضع موجود گفته بود: "وضعيت بدر و خيبر يعنى تهديد هست، چالش هست، اما بن‌بست نيست. در بدر امكانات كم بود، اما غلبه حاصل شد. امكانات طرف مقابل، چندين برابر؛ شايد در بعضى بخشها، غيرقابل مقايسه‌ى با امكانات جبهه‌ى اسلام بود. در خيبر سختى وجود داشت؛ رفتند مدتها آنجا ماندند؛ مقاومت دشمن شديد بود؛ اما غلبه پيدا كردند. چالش هست؛ اما در قبال چالش، توان و قدرت و استعداد و ظرفيت هم وجود دارد. اين، معناى وضعيت بدر و خيبر است. اگر اين ظرفيت را به ميدان آورديم، اگر نقاط ضعف را كم كرديم، پيشرفت خواهيم كرد".
ارجاع مکرر آیت‌الله خامنه‌ای به اتفاقاتی که در صدر اسلام رخ داده٬ از این جهت اهمیت دارد که می‌تواند نشان‌دهنده‌ی سیاست‌های آتی وی برای کشور باشد. آنچه که وی وضعیت "بدر و خیبر" می‌نامد٬ نام جنگ‌هایی در صدر اسلام است که مسلمانان با وجود همه مشکلات در آن حضور پیدا کردند. برای بسیاری این‌گونه سخن گفتن٬ به معنای آن بود که وی عزم خود را برای مقاومت همه‌جانبه در بحث هسته‌ای به هر قیمتی٬ جزم کرده است. سخنان اخیر آیت‌الله خامنه‌ای اما می‌تواند معنای دیگری داشته باشد. آنچه که شیعیان از آن با عنوان "صلح امام حسن" یاد می‌کنند٬ معاهده‌ای است که با معاویه بسته شده است. به عقیده شیعیان این معاهده٬ حرکتی تاکتیکی بوده برای دور کردن خطر از جامعه مسلمانان.
سپاه پاسداران و سیاست
آیت‌الله خامنه‌ای دیروز همچنین خواستار عدم دخالت سپاه پاسداران درسیاست شد. وی با اشاره به اینکه "سپاه به عنوان یک موجود زنده باید بداند از چه می‌خواهد پاسداری کند، لزومی ندارد سپاه در عرصه سیاسی پاسداری کند، اما باید عرصه سیاست را بشناسد"٬ گفت: "پاسداری از انقلاب نیازمند شناخت دقیق واقعیت‌هاست و بنابراین نمیشود مجموعه‌ای که بازوی نگهبان انقلاب است درباره جریان‌های گوناگون انحرافی، غیر انحرافی وابسته و یا دیگر جریان‌های سیاسی، چشمی بسته و نابینا داشته باشد".
یک روز پیش از این٬ حسن روحانی نیز در دیدار با فرماندهان سپاه٬ از آنها خواسته بود که عرصه سیاست را بشناسند٬ اما از ورود به آن اجتناب کنند٬ زیرا "سپاه متعلق به همه مردم است".
وی اما در ادامه گفته بود که سپاه باید در عرصه‌های اقتصادی کمک حال دولت باشد و "سه، چهار پروژه ملی اقتصادی را بر عهده بگيرد". سخنانی که البته انتقاد جمعی از حامیان وی را برانگیخت.
با وجود اين، آقای روحانی از حضور سپاه در اقتصاد ايران دفاع و از آن دعوت کرد تا "سه، چهار پروژه ملی اقتصادی را بر عهده بگيرد".
حضور سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که نهادی نظامی‌ـ‌امنيتی است، در سياست و اقتصاد ايران، طی سالهای گذشته افزايش يافته و اين مسئله واکنش‌های موافق و مخالف زيادی را به دنبال داشته است.
در حالی که قوانین ایران فعالیت سیاسی نظامیان و جانبداری آنها از احزاب و گروه‌های سیاسی را منع می‌کند، مقامات سپاه به‌طور علنی موضع‌گیری‌هایی به نفع یا علیه برخی جریانات داشته‌اند، از جمله در انتخابات ریاست جمهوری اخیر، زمانی که بحث نامزدی اصلاح‌طلبان و چهره‌‌هایی مانند محمد خاتمی به میان آمده بود، فرمانده سپاه شروطی را برای آنان قائل شد که این مسئله اعتراض اصلاح‌طلبان را به دنبال داشت.
مقامات سپاه در توجیه فعالیت‌های سیاسی خود از اصطلاح "جنگ نرم" استفاده می‌کنند که اشاره به ادامه "جهاد" در دوران "به‌ظاهر صلح" و مقابله با "جریانات برانداز" دارد، چنان‌كه محمدعلی جعفری، فرمانده سپاه پاسداران، چندی پیش اظهار داشت: "درست است که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ماهیتی نظامی دارد اما به این معنای بیکار نشستن سپاه در مقابل تهدیدات نرم نیست.
وی در دیدار با فرماندهان سپاه پاسداران گفته است: "عرصه دیپلماسی، عرصه لبخند و درخواست مذاكره و مذاكره است اما همه این رفتارها باید در چارچوب چالش اصلی فهم و درك شود... با مساله‌ای كه سالهای پیش نرمش قهرمانانه خواندم موافقم چرا كه این حركت در مواقعی بسیار خوب و لازم است اما با پایبندی به یك شرط اصلی".
وی "درك ماهیت طرف مقابل و فهم صحیح هدف‌گذاری" را شرط اصلی استفاده از تاكتیك "نرمش قهرمانانه" دانسته و گفته: "یك كُشتی گیر فنی نیز برخی مواقع بدلیل فنی نرمش نشان میدهد اما فراموش نمی‌كند كه حریفش كیست و هدف اصلی او چیست؟"
"نرمش قهرمانانه" یادآورکتابی است که خامنه ای پیش از انقلاب سال ۵۷ و پیرامون معاهده صلح میان امام سوم شیعیان و معاویه٬ ترجمه کرده بود. وی در این کتاب که با عنوان "صلح امام حسن" منتشر شده٬ این صلح را "پرشکوه‌ترین نرمش قهرمانانه تاریخ" توصیف کرده بود.
آیت‌الله خامنه‌ای٬ در سخنان دیروز خود همچنین به نقد "بهانه‌جویی" برای "توجیه وادادگی" پرداخته و گفته است: "اینکه دنیا تغییر کرده است نمی‌تواند بهانه‌ای برای تغییر آرمان‌ها و اهداف شود و راه درست طی شده را تغییر دهد".
سخنان آیت‌الله خامنه‌ای٬ یک روز پس از اظهارات حسین موسویان بیان شده كه گفته بود رهبر جمهوری‌اسلامی برای مذاکره با آمریکا و دیدار با باراک اوباما٬ به حسن روحانی مجوز داده است؛گرچه علاءالدین بروجردی٬ رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس٬ این مساله را رد کرده و چنین دیداری را نامحتمل دانسته است.
آیت‌الله خامنه‌ای در حالی موضع جدید خود پیرامون "نرمش قهرمانانه" در دیپلماسی را بیان کرده که پیش از این از مدافعان روشی بود که برخی آن را "دیپلماسی تهاجمی" نامیده بودند ودر دولت محمود احمدی‌نژاد پیگیری میشد. رهبر جمهوری‌اسلامی همچنین بارها به انتقاد از سیاست تنش‌زدایی در دولت سیدمحمد خاتمی پرداخته بود.
وی در سال ۹۱ پیرامون سیاست خارجی دولت احمدی‌نژاد چنين گفته بود: "در زمينه‌‌ى ديپلماسى، فعاليتهاى خوبى دارد انجام ميگيرد. ديپلماسى ما بايد با روحيه‌‌ى انقلاب همراه باشد - يعنى اسلام انقلابى - اين است كه به ما بُرش ميدهد. امروز ملتهاى منطقه از جمهورى اسلامى خوششان مى‌‌آيد، به خاطر موضع مستقل اسلامىِ شجاعانه‌‌اش؛ اين بايد محفوظ باشد". مساله‌ای که البته بارها تکرار شد: "امروز در عرصه‌‌ى سياست خارجى، ثقل و وزنه‌‌ى كشور با چند سال قبل تفاوت دارد؛ ما در مسائل، تأثيرگذاريم؛ اينها مهم است. در حوادثى هم كه پيش آمده، ما تأثيرگذار بوده‌‌ايم - كه آن، داستان جداگانه‌‌اى دارد - به نظر ما آن هم خيلى مهم است".
به نظر آیت‌الله خامنه‌ای٬ دولت محمود احمدی‌نژاد "در برابر زياده‌خواهيهاى استكبار، دچار انفعال نشد" و: "اين به‌نظر من خيلى مهم است كه در تعامل با دنيا، انسان جاى خودش را بداند، خواست خودش را بداند، نيرو و قدرت خودش را بداند و بداند كه بايد چه‌كار كند… اين ايستادگى در مقابل زياده‌خواهى استكبار و احساس عزتى كه در اين ميدان مى‌شود، به‌نظر من يكى از خصوصيات اين دولت است".
وی در برابر از روش تنش‌زدایی در سیاست خارجی سیدمحمد خاتمی انتقاد کرده و از آن جمله در نقد دولت خاتمی گفته بود: "یک روزى در خطابه‌هاى مسئولین مان مناقب آمریکا ذکر میشد؛ همان روزها رئیس جمهور وقت آمریکا با سبکسرى تمام، ایران را به عنوان محور شرارت معرفى کرد".
آيت‌الله خامنه‌ای در مورد دوران اصلاحات گفته بود: "در برخى از اوقات گذشته، ميديديم كه بعضى از كسانى كه مرتبط با مسئولين بودند يا حتى خودشان مسئول يك بخشى بودند، كأنّه از گفتمان انقلاب در مقابل ديگران شرمنده‌اند و خجالت ميكشند كه حقايق انقلاب را بر زبان جارى كنند يا آنها را پيگيرى كنند يا به آنها اهميت بدهند! اين براى يك جامعه خيلى بلاى بزرگى است".
مساله‌ای که چندین بار به اشکال مختلف در سخنرانی‌های وی تکرار شد: "در آن دوره ای که ادبیات مسئولان ما آمیخته به تملق گویی از غرب و امریکا شد، فردی که مجسمه شرارت بود، به خود اجازه داد که جمهوری اسلامی ایران را محور شرارت معرفی کند… در آن دوره به واسطه همراهی با غربی ها و عقب نشینی هایی که انجام گرفت، آنها آنقدر جلو آمدند که من مجبور شدم شخصاً وارد میدان شوم".
وی حتی در فاصله چند روز مانده به انتخابات نیزپیرامون سیاست خارجی جمهوری‌اسلامی چنين گفت: "هرچه شما ضعف نشان بدهید، او مى‌آید جلو؛ هرچه شما عقب بکشید، او جرى‌تر میشود. این را ما تجربه کردیم؛ یک جاهایى عقب کشیدیم، دشمن ما جرى‌تر شد".
آیت‌الله خامنه‌ای همچنین پس از بالا گرفتن انتقادات از دولت محمود احمدی‌نژاد و سخن گفتن از اینکه جمهوری‌اسلامی در بن‌بست قرار گرفته است٬ در دفاع از وضع موجود گفته بود: "وضعيت بدر و خيبر يعنى تهديد هست، چالش هست، اما بن‌بست نيست. در بدر امكانات كم بود، اما غلبه حاصل شد. امكانات طرف مقابل، چندين برابر؛ شايد در بعضى بخشها، غيرقابل مقايسه‌ى با امكانات جبهه‌ى اسلام بود. در خيبر سختى وجود داشت؛ رفتند مدتها آنجا ماندند؛ مقاومت دشمن شديد بود؛ اما غلبه پيدا كردند. چالش هست؛ اما در قبال چالش، توان و قدرت و استعداد و ظرفيت هم وجود دارد. اين، معناى وضعيت بدر و خيبر است. اگر اين ظرفيت را به ميدان آورديم، اگر نقاط ضعف را كم كرديم، پيشرفت خواهيم كرد".
ارجاع مکرر آیت‌الله خامنه‌ای به اتفاقاتی که در صدر اسلام رخ داده٬ از این جهت اهمیت دارد که می‌تواند نشان‌دهنده‌ی سیاست‌های آتی وی برای کشور باشد. آنچه که وی وضعیت "بدر و خیبر" می‌نامد٬ نام جنگ‌هایی در صدر اسلام است که مسلمانان با وجود همه مشکلات در آن حضور پیدا کردند. برای بسیاری این‌گونه سخن گفتن٬ به معنای آن بود که وی عزم خود را برای مقاومت همه‌جانبه در بحث هسته‌ای به هر قیمتی٬ جزم کرده است. سخنان اخیر آیت‌الله خامنه‌ای اما می‌تواند معنای دیگری داشته باشد. آنچه که شیعیان از آن با عنوان "صلح امام حسن" یاد می‌کنند٬ معاهده‌ای است که با معاویه بسته شده است. به عقیده شیعیان این معاهده٬ حرکتی تاکتیکی بوده برای دور کردن خطر از جامعه مسلمانان.
سپاه پاسداران و سیاست
آیت‌الله خامنه‌ای دیروز همچنین خواستار عدم دخالت سپاه پاسداران درسیاست شد. وی با اشاره به اینکه "سپاه به عنوان یک موجود زنده باید بداند از چه می‌خواهد پاسداری کند، لزومی ندارد سپاه در عرصه سیاسی پاسداری کند، اما باید عرصه سیاست را بشناسد"٬ گفت: "پاسداری از انقلاب نیازمند شناخت دقیق واقعیت‌هاست و بنابراین نمیشود مجموعه‌ای که بازوی نگهبان انقلاب است درباره جریان‌های گوناگون انحرافی، غیر انحرافی وابسته و یا دیگر جریان‌های سیاسی، چشمی بسته و نابینا داشته باشد".
یک روز پیش از این٬ حسن روحانی نیز در دیدار با فرماندهان سپاه٬ از آنها خواسته بود که عرصه سیاست را بشناسند٬ اما از ورود به آن اجتناب کنند٬ زیرا "سپاه متعلق به همه مردم است".
وی اما در ادامه گفته بود که سپاه باید در عرصه‌های اقتصادی کمک حال دولت باشد و "سه، چهار پروژه ملی اقتصادی را بر عهده بگيرد". سخنانی که البته انتقاد جمعی از حامیان وی را برانگیخت.
با وجود اين، آقای روحانی از حضور سپاه در اقتصاد ايران دفاع و از آن دعوت کرد تا "سه، چهار پروژه ملی اقتصادی را بر عهده بگيرد".
حضور سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که نهادی نظامی‌ـ‌امنيتی است، در سياست و اقتصاد ايران، طی سالهای گذشته افزايش يافته و اين مسئله واکنش‌های موافق و مخالف زيادی را به دنبال داشته است.
در حالی که قوانین ایران فعالیت سیاسی نظامیان و جانبداری آنها از احزاب و گروه‌های سیاسی را منع می‌کند، مقامات سپاه به‌طور علنی موضع‌گیری‌هایی به نفع یا علیه برخی جریانات داشته‌اند، از جمله در انتخابات ریاست جمهوری اخیر، زمانی که بحث نامزدی اصلاح‌طلبان و چهره‌‌هایی مانند محمد خاتمی به میان آمده بود، فرمانده سپاه شروطی را برای آنان قائل شد که این مسئله اعتراض اصلاح‌طلبان را به دنبال داشت.
مقامات سپاه در توجیه فعالیت‌های سیاسی خود از اصطلاح "جنگ نرم" استفاده می‌کنند که اشاره به ادامه "جهاد" در دوران "به‌ظاهر صلح" و مقابله با "جریانات برانداز" دارد، چنان‌كه محمدعلی جعفری، فرمانده سپاه پاسداران، چندی پیش اظهار داشت: "درست است که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ماهیتی نظامی دارد اما به این معنای بیکار نشستن سپاه در مقابل تهدیدات نرم نیست.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر