گزارش روز از وضعیت روزنامه نگاران زندانی- آیا این شکنجه نیست، رکوع طولانی؟

قرار بازداشت صبا آذرپیک برای سومین ماه متوالی تمدید شده است. خانواده و وکیل او خواستار تبدیل قرار به وثیقه و آزادی این روزنامه نگار بودند اما براساس اعلام مادر این روزنامه نگار، قرار بازداشت با دستور دادستان تهران تمدید شده. صبا اذرپیک از ۷ خرداد ماه همچنان در سلول انفرادی و در محلی نامعلوم زندانی است و هیچ یک از مسولان قضایی تاکنون توضیحی درباره وضعیت او و ارگان بازداشت کننده او ارائه نداده اند.

خانم محمدی، مادر صبا آذرپیک که برای اطلاع رسانی درباره وضعیت فرزندش تحت فشار است در آخرین پست فیس بوکی خود از وضعیت نامساعد جسمی این روزنامه نگار خبر داده و با اشاره به اینکه روز ۳۰ تیر در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب صبا را دیده نوشته است: خيلي بوي عرق ميداد معلوم بود بخاطر تب و نبودن كولر واستحمام و گرماي شديد و انفرادي كوچك، چه شكنجه اي را تحمل ميكند. از كمرش پرسيدم، گفت: بخاطر ركوع هاي طولاني مهره هايش بيرون زده، گفتم اين همه ائمه و مراجع با ركوعهاي طولاني و مسئوليني كه بخاطر سجده و ركوعهاي طولاني پيشاني شان سياه شده، هيچكدام مهره های شان بيرون نزده، راستش را بگو؟....

او توضیح داده که جرمش " اطلاع رساني درد هموطنانش به نماينده ها" بوده كه مدام گفته ميشود و ميگويند هنوز بابتش كميته ها و جلسات برگزار ميشود و بازتابش برايمان سنگين بوده. ايا اين مجازات براي اين جرم سنگين نيست؟ ايا اين شكنجه نيست؟

صبا اذرپیک خبرنگار حوزه پارلمان روزنامه اعتماد بود و با نشریه تجارت فردا هم همکاری می کرد. او یکی از پی گیرترین خبرنگاران ایرانی در حوزه حقوق بشر است و پیش از این یکبار در بهمن ۹۱ به اتفاق بیش از ۱۷ روزنامه نگار دیگر بازداشت و با قرار وثیقه آزاد شده بود. ۲۹ و ۳۰ تیر دادگاه پرونده بازداشت ۹۱ او به گفته وکیل پرونده بازداشت فعلی اش در حالی در دادگاه انقلاب برگزار شده که این روزنامه نگار امکان استفاده از وکیل را در دادگاه نداشته.

صبا اذرپیک اما تنها روزنامه نگار زندانی در ایران نیست هرچند وضعیت جسمی و روحی نامساعد او و مشخص نبودن ارگان بازداشت کننده و محل نگهداری اش باعث شده وضعیت او از دیگر همکاران زندانی اش که با دریافت حکم های سنگین زندان در حال سپری کردن محکومیت خود هستند متفاوت باشد.

گزارشگران بدون مرز در بیانیه ای با تکان دهنده خواندن وضعیت روحی و جسمی صبا اذرپیک اعلام کرده است که او "در ارتباط با تهیه گزارش تحقیقی درباره رسانه های امنیتی هدایت و حمایت شده از سوی سپاه پاسداران و ماموران وزارت اطلاعات بازداشت شده و به شدت تحت فشار قرار دارد".

جیسون رضاییان، خبرنگار واشنگتن پست در ایران، یگانه صالحی که با نشریه انگلیسی زبان نشنال در امارت متحده عربی کار می کند و یک عکاس خبرنگار مستقل با ملیت آمریکایی که خانواده وی تاکنون از اعلام نام او خودداری کرده اند، سه روزنامه نگار دیگری هستند که از ۳۰ تیر ماه بازداشت و در وضعیت نامعلومی به سر می برند. یگانه صالحی، همسر جیسون رضائیان است. تاکنون نهاد بازداشت کننده، علت بازداشت و محل نگهداری این سه روزنامه نگار و عکاس هم نامعلوم است و غلامحسین اسماعیلی، رئیس دادگستری تهران اعلام کرده که این موضوع در مرحله تحقیقات مقدماتی است و فکر می‌کنم برای اطلاع‌رسانی درباره این موضوع باید بررسی‌های فنی و بازجویی به عمل آید. خبرگزاری رویترز خبر داده که یک عکاس دیگر که به همراه این سه نفر بازداشت شده بود آزاد شده است. نام این عکاس نیز تاکنون اعلام نشده.

هرچند طی یک سال گذشته تعدادی از روزنامه نگاران زندانی با پایان یافتن محکومیت های ۴ ساله و ۵ ساله از زندان آزاد شده اند اما دهها روزنامه نگار همچنان در زندان های مختلف در ایران زندانی هستند و فدراسیون بین المللی روزنامه نگاران اعلام کرده است که "بازداشت و زندانی کردن روزنامه نگاران، ایران را به یکی از بدترین زندان‌های روزنامه‌نگاران در دنیا بدل کرده است".

سراج الدین میردامادی، روزنامه نگاری که تا هفته گذشته به صورت بلاتکلیف در بند ۲ الف سپاه به سر می برد به ۶ سال زندان، ۵ سال محرومیت از روزنامه نگاری و دو سال ممنوع الخروجی پس از پایان حبس محکوم شده است. او ۲۰ اردیبهشت ماه در حالی بازداشت شده بود که ساکن کشور فرانسه بود و تیرماه ۹۲ پس از روی کار آمدن دولت حسن روحانی به کشور بازگشته بود. به گفته پدرش: اول اتهام تبلیغ علیه نظام زدند که حکم اش یک سال است. سپاه نپسندیده و گفته این برای سراج کم است و در بازجویی ها به زور خواسته از ایشان مطالبی در بیاورد که تو در تجمعات در خارج از کشورشرکت کرده ای. او به کشورهای زیادی سفر داشته، به این عنوان اجتماع علیه امنیت کشور داده اند وآن را تبانی علیه نظام گرفته اند که حکم اش سنگین تر است. تبلیغات علیه نظام را دادسرا قبول کرده و گفته بود که اقدام علیه امنیت و براندازی به تو نمی خورد. این را قاضی اش رسما گفته بود؛ در دادسرا، یعنی آقای خورشیدی، اما گفته بود که نظرنهایی را درباره تو باید سپاه بدهد. سپاه هم که دنبال سخت گیری و خشونت بیشتر است اتهام شدیدتری وارد کرده که تو اجتماع و تبانی علیه نظام کرده ای و این اتهام را بر اتهام قبلی افزوده اند.

ریحانه طباطبایی، روزنامه نگاری که با روزنامه های شرق و بهار همکاری داشت ۳۱ خرداد ماه در حالی که برای تفهیم اتهام پرونده جدید به دادسرای اوین رفته بود بازداشت و برای سپری کردن محکومیت ۶ ماهه اش به بند زنان زندان اوین منتقل شده است. او همراه با مرضیه رسولی و ساجده عرب سرخی، سه روزنامه نگار زندانی در بند ۳۵۰ زندان اوین هستند که در حال سپری کردن محکومیت خود هستند.

به گفته مادر ریحانه طباطبایی، حکم این روزنامه نگار یک سال بود که در دادگاه تجدیدنظر به ۶ ماه تعزیری و ۶ ماه هم تعلیقی در ۴ سال تبدیل شد اما: به او اتهامات جدیدی تفهیم و قرار وثیقه صادر کردند اما بعد او را برای سپری کردن محکومیت قبلش به زندان بردند. حالا دیگر نمی دانم به چه صورتی خواهد بود بخصوص که ریحانه فعالیت سیاسی نداشت و مدتها بود که اصلا فعالیت اجتماعی می کرد اما باز پرونده جدید و اتهامات جدید و … که می بینید. مثلا سفر او به سیستان و بلوچستان شده مبنای اتهام در حالیکه سفر سیستان و بلوچستان اواخر سال ۹۲ و بعد از روی کار آمدن دولت آقای روحانی بود. ریحانه یکسری کارهای اجتماعی انجام می داد و بیشتر در رابطه با بچه هایی که شناسنامه نداشتند؛ کار او صرفا اجتماعی و کمک به این بچه ها بود.

۱۶ تیرماه مرضیه رسولی دیگر روزنامه نگار ایرانی برای اجرای حکم محکومیت دو سال زندان و ۵۰ ضربه شلاق به زندان اوین احضار و سپس زندانی شد. او زمستان ۹۰ در منزل شخصی اش بازداشت و سپس با قرار وثیقه آزاد شده بود. مرضیه رسولی به تبلیغ علیه نظام و اخلال در نظم عمومی از طریق شرکت درتجمعات متهم شده بود. این روزنامه نگار در حالی زندانی شد که در توییتر خود اعلام کرده بود حکم دادگاه تجدید نظر پیش از آنکه به او ابلاغ شود به اجرا گذاشته شده است.

پس از مرضیه رسولی، نوبت ساجده عرب سرخی بود که ۲۵ تیر ماه برای سپری کردن محکومیت یکساله خود روانه زندان شد. این روزنامه نگار که ساکن کشور فرانسه بود پس از روی کار آمدن دولت حسن روحانی و به گفتهمادرش برای ملاقات با پدرش که از زندان به بیمارستان اعزام شده بود، به کشور بازگشت: وقتی ساجده ایران آمد او را احضار کردند. برای بازجویی که رفت فهمیدیم اطلاعات سپاه پرونده ای تشکیل داده. بعد فهمیدیم پرونده دیگری هم از قبل تشکیل و حکم هم داده اند. ما درگیر همین پرونده بودیم که دست اطلاعات سپاه است و ۲ اتهام تبلیغ علیه نظام و اجتماع و تبانی را به ساجده زده اند. اتهام او در پرونده قبلی که الان برای آن به زندان رفته، تبلیغ علیه نظام بود که ظاهرا وزارت اطلاعات تشکیل داده بود. حالا او برای پرونده اول رفته زندان و ظاهرا می خواهند برای پرونده دوم هم دادگاه تشکیل دهند و حکم صادر کنند. چون بعد از اینکه نامه اجرای احکام برای پرونده اول آمد، سریع از سوی اطلاعات سپاه، ساجده را برای بازجویی احضار کردند. ظاهرا می خواستند پرونده را تکمیل کنند، حالا می خواهند این پرونده را هم بفرستند دادگاه.

ساجده عرب سرخی به صورت غیابی محاکمه شده بود و امکان دفاع از خود نیافت. تقاضای واخواهی وکیل او نیز راه به جایی نبرد.

مسعود باستانی، بهمن احمدی امویی، احمد زیدآبادی، مهدی محمودیان، کیوان صمیمی، سعید متین پور و عدنان حسن پور دیگر روزنامه نگاران زندانی در ایران هستند.

مسعود باستانی به اتهام تبلیغ علیه نظام و اجتماع و تبانی برای ایجاد اغتشاش به ۶ سال حبس تعزیری محکوم شده است. او از تیر ماه ۸۸ در زندان به سر می برد و تا بهمن ۸۸ در زندان اوین در زندان اوین زندانی بود، پس از آن به زندان رجایی شهر منتقل شده است.

احمد زیدآبادی، روزنامه نگار سرشناس ایرانی دیگر روزنامه نگار زندانی است. او ۲۴ خرداد ۸۸ بازداشت و به ۶ سال زندان، ۵ سال تبعید به گناباد و محرومیت مادام العمراز هر گونه فعالیت سیاسی و شرکت در احزاب و هواداری و مصاحبه و سخنرانی و تحلیل حوادث، به صورت کتبی یا شفاهی، محکوم شده‌است. این روزنامه نگار در سال ۷۹ نیز به مدت ۱۳ ماه زندانی بوده است. احمد زیدآبادی در زندان رجایی شهر زندانی است.

بهمن احمدی امویی اما که از ۳۰ خرداد ۸۸ در زندان به سر می برد به دلیل نوشتن مقالاتی در نقد عملکرد اقتصادی دولت محمود احمدی نژاد وهمچنین سردبیری سایت خرداد نو به ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده. این روزنامه نگار ۲۳ خرداد ۹۳ از بند ۳۵۰ زندان اوین به زندان رجایی شهر منتقل شده و در این زندان زندانی است.

مهدی محمودیان دیگر روزنامه نگار زندانی است که از ۲۵ شهریور ۸۸ زندانی است. او به اتهام اجتماع و تبانی علیه نظام به ۵ سال حبس تعزیری محکوم شده و در زندان رجایی شهر به سر می برد. از مهدی محمودیان به عنوان افشاکننده کهریزک نام برده می شود؛ روزنامه نگاری که سال ۸۷ از بازداشتگاه کهریزک نوشته و نسبت بدان هشدار داده بود. این روزنامه نگار هم از زندان اوین به زندان رجایی شهر منتقل شده و در زندان رجایی شهر زندانی است.

کیوان صمیمی مدیر مسوول ماهنامه توقیف‌شده نامه و عضو شورای مرکزی انجمن دفاع از آزادی مطبوعات بود که از ۲۴ خرداد ۸۸ زندانی است. او به ۶ سال حبس تعزیری محکوم شده و در زندان رجایی شهر به سر می برد. تبلیغ علیه نظام و اجتماع و تبانی به قصد برهم زدن امنیت ملی اتهامات انتسابی هب این روزنامه نگار بوده است.

 سعید متین پور، روزنامه نگار آذربایجانی از سوی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب به ۸ سال حبس تعزیری محکوم شده است. او پیشتر و چهارم خرداد ۸۶ بازداشت و سپس با قرار وثیقه ۵۰۰ میلیون تومانی آزاد شده بود. این روزنامه نگار تیرماه ۸۸ مجددا بازداشت و به زندان اوین منتقل شد و در حال حاضر در حال سپری کردن محکومیت ۸ ساله خود در بند ۳۵۰ زندان اوین است. عدنان حسن‌پور اما در تابستان سال ۸۶ به اتهام محاربه، به اعدام محکوم شد و این حکم به تائید دادگاه تجدیدنظر استان کردستان نیز رسید. اما پس از دو سال کشمکش قضایی سرانجام با درخواست وکیل وی صالح نیکبخت پرونده اش مورد بررسی مجدد در دیوان عالی کشور قرار گرفت و متعاقبا حکم اعدام او به ۳۱ و سپس ۱۵ سال حبس تبدیل شد. او ضو تحریریه "هفته نامه ئاسو" بود که به دو زبان کردی و فارسی منتشر می‌شد. این هفته نامه در سال ۱۳۸۴ به اتهام اقدام علیه امنیت ملی و تشویش اذهان عمومی توقیف شد.

‫علیرضا بهشتی شیرازی، سردبیر روزنامه کلمه سبز از سوی شعبه 26 دادگاه انقلاب به 5 سال حبس تعزیری محکوم شده. او 7 دی ماه 88 بازداشت شده و در بند 350 زندان اوین زندانی است.