با افزایش قیمت بنزین و گازوئیل به طور رسمی مرحله دوم برنامه حذف یارانه ها در ایران شروع شد. اولین مرحله از این برنامه زمستان سال ۱۳۸۹ شروع شد ولی به دلیل بروز مشکلات اقتصادی اجرای مرحله دوم تاکنون به تاخیر افتاده بود.قیمت بنزین دولتی که به صورت سهمیه‌ای ماهانه ۶۰ لیتر به خودروها داده می شود، از ۴۰۰ تومان در هر لیتر به ۷۰۰ تومان در هر لیتر افزایش پیدا کرده است. قیمت هر لیتر بنزین آزاد نیز که ۷۰۰ تومان بود، ١٠٠٠ تومان قیمت گذاری شده است.در این مرحله از برنامه حذف یارانه ها قیمت گازوئیل سهمیه ای هر لیتر ۲۵۰ تومان تعیین شده است که یک صد تومان بیشتر از قیمت قبلی است.برآوردها نشان می دهد که با توجه به میانگین ۶۷ میلیون لیتری مصرف روزانه بنزین در سال گذشته ، دولت نزدیک به هشت هزار میلیارد تومان درآمد تازه خواهد داشت. میانگین مصرف گازوئیل نیز حدود ۱۰۰ میلیون لیتر در روز است و با توجه به افزایش یکصد تومانی قیمت گازوئیل دولت حدود سه هزار ۷۰۰ میلیون تومان درآمد خواهد داشت.به این ترتیب، پیش بینی می شود که دولت حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان از محل فروش بنزین و گازوئیل در یک سال اضافه درآمد داشته باشد.البته قیمت گازوئیل آزاد از ۳۵۰ تومان قبلی به ۵۰۰ تومان افزایش پیدا کرده است، اما چون مقدار بسیار کمی گازوئیل (کمتر از چهار یا پنج درصد) به صورت آزاد فروخته می شود، قیمت جدید تاثیر چندانی در افزایش درآمدهای دولت ندارد.در زمستان سال ۱۳۸۹ دولت محمود احمدی نژاد ابتدا قیمت هر لیتر گازوئیل را ۳۵۰ تومان تعیین کرده بود اما بعد از بروز مشکلات در حمل و نقل جاده ای و اعتراض نسبت به این موضوع، قیمت ۱۵۰ تومان را به اجرا گذاشت و قیمت ۳۵۰ تومان را نرخ آزاد گازوئیل اعلام کرد.در ماههای اخیر با آنکه قیمت برق و گاز و دیگر کالاها افزایش پیدا کرده بود، اما همه منتظر بودند که دولت چه نرخی برای قیمت بنزین اعلام می کند. قیمت بنزین اکنون به شاخصی برای تعیین میزان افزایش قیمت احتمالی بقیه کالاها تبدیل شده است.قیمت نهایی بنزین چقدر است؟برنامه‌ای برای جبران کسری بودجه
بنابر قانون حذف یارانه ها، دولت باید قیمت مواد سوختی را به میانگین قیمت ها در خلیج فارس برساند. با وجود افزایش قیمت بنزین، همچنان این پرسش وجود دارد که بالاخره قیمت واقعی بنزین چقدر است و دولت در چند مرحله دیگر می خواهد قیمت بنزین را افزایش دهد؟در زمانی که اولین مرحله حذف یارانه ها شروع شد دلار در بازار آزاد حدود ۱۲۰۰ تومان بود و اکنون دلار در بازار آزاد حدود ۳ هزار و ۳۰۰ تومان قیمت دارد. در آن دوره قیمت بنزین سهمیه ای چهار برابر شد و از یکصد تومان به چهارصد تومان رسید و برای بنزین آزاد نیز قیمت ۷۰۰ تومان برای هر لیتر تعیین شد. آن زمان با یک دلار می شد حدود سه لیتر بنزین خرید و اکنون با قیمت های تازه نیز با یک دلار می شود سه لیتر بنزین خرید.بر اساس قانون حذف یارانه ها دولت باید نیمی از درآمدهای حاصل از افزایش قیمت را به صورت نقدی به خانوارها پرداخت می کرد و بقیه را به بخش تولید، اپروژه های عمرانی، بهبود خدمات درمانی و اجتماعی اختصاص می داد اما در عمل دولت تمام درآمدهای حاصل از این کار را به یارانه نقدی اختصاص داد و برای جبران کسری بودجه نیز مقادیری از منابع دیگر را صرف این کار کرد.گزارشهای رسمی نشان می دهد که تا پایان سال گذشته دولت ۱۳۰ هزار میلیارد تومان پول بین مردم توزیع کرده که ۹۰ هزار میلیارد تومان آن درآمد حاصل از افزایش قیمت ها بوده و بقیه از بودجه دولت پرداخت شده است. به این ترتیب، پرداخت یارانه ها به معنی ایجاد هزینه ای اضافی برای دولت بوده است.این وضعیت همچنین فشار سنگینی به واحدهای تولید وارد کرد که علاوه بر افزایش قیمت مواد اولیه، مجبور شدند قیمت کالاهای خود را افزایش ندهند و در عین حال سهمی از افزایش قیمت هم به آنها نرسید.بنابر آمار رسمی، دولت به عنوان یارانه نقدی، هر ماه به هر ایرانی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان پرداخت می کند و برای کاهش کسری بودجه ناشی از پرداخت یارانه، در اولین مرحله سعی کرد تا با ثبت نام مجدد از یارانه بگیران، بخشی از آنها را از گرفتن یارانه منصرف کند اما این کار موفقیت آمیز نبود و ۷۳ میلیون نفر دوباره ثبت نام کردند و تنها دو میلیون و ۴۰۰ هزار نفر انصراف دادند.در اولین مرحله حذف یارانه ها دلار در بازار آزاد حدود ۱۲۰۰ تومان بود و اکنون حدود ۳ هزار و ۳۰۰ تومان قیمت دارد.بی رغبتی مردم به صرفنظر کردن از دریافت یارانه برخلاف ارزیابی دولت بود که خیال می کرد دست کم ۱۰ درصد از یارانه بگیران انصراف خواهند داد.شواهد نشان می دهد که مرحله اول برنامه حذف یارانه ها که محمود احمدی نژاد اجرا کرد با شکست مواجه شد و در کنار این شکست، طرح دولت حسن روحانی برای منصرف کردن مردم هم بی نتیجه بود و اکنون دولت امیدوار است با افزایش قیمت مواد سوختی بتواند کسری بودجه ناشی از پرداخت یارانه های نقدی را برطرف کند.دولت قول داده است که نزدیک به ده هزار میلیارد تومان را به بخش های تولیدی، درمانی و بیمه های اجتماعی اختصاص دهد اما با شرایط موجود احتمالا اضافه درآمد چندانی نخواهد داشت که بتواند به این وعده خود عمل کند به خصوص این که بخش هایی نظیر صنعت برق به شدت بدهکار هستند و دولت نمی تواند همچون گذشته همه درآمدهای این بخش ها را خرج یارانه نقدی کند.در شرایط موجود به نظر می رسد دولت تنها می تواند به سر به سر شدن هزینه ها در پرداخت یارانه نقدی امیدوار باشد و اگر چیزی باقی ماند هم به بقیه بخش ها بدهد
بنابر قانون حذف یارانه ها، دولت باید قیمت مواد سوختی را به میانگین قیمت ها در خلیج فارس برساند. با وجود افزایش قیمت بنزین، همچنان این پرسش وجود دارد که بالاخره قیمت واقعی بنزین چقدر است و دولت در چند مرحله دیگر می خواهد قیمت بنزین را افزایش دهد؟در زمانی که اولین مرحله حذف یارانه ها شروع شد دلار در بازار آزاد حدود ۱۲۰۰ تومان بود و اکنون دلار در بازار آزاد حدود ۳ هزار و ۳۰۰ تومان قیمت دارد. در آن دوره قیمت بنزین سهمیه ای چهار برابر شد و از یکصد تومان به چهارصد تومان رسید و برای بنزین آزاد نیز قیمت ۷۰۰ تومان برای هر لیتر تعیین شد. آن زمان با یک دلار می شد حدود سه لیتر بنزین خرید و اکنون با قیمت های تازه نیز با یک دلار می شود سه لیتر بنزین خرید.بر اساس قانون حذف یارانه ها دولت باید نیمی از درآمدهای حاصل از افزایش قیمت را به صورت نقدی به خانوارها پرداخت می کرد و بقیه را به بخش تولید، اپروژه های عمرانی، بهبود خدمات درمانی و اجتماعی اختصاص می داد اما در عمل دولت تمام درآمدهای حاصل از این کار را به یارانه نقدی اختصاص داد و برای جبران کسری بودجه نیز مقادیری از منابع دیگر را صرف این کار کرد.گزارشهای رسمی نشان می دهد که تا پایان سال گذشته دولت ۱۳۰ هزار میلیارد تومان پول بین مردم توزیع کرده که ۹۰ هزار میلیارد تومان آن درآمد حاصل از افزایش قیمت ها بوده و بقیه از بودجه دولت پرداخت شده است. به این ترتیب، پرداخت یارانه ها به معنی ایجاد هزینه ای اضافی برای دولت بوده است.این وضعیت همچنین فشار سنگینی به واحدهای تولید وارد کرد که علاوه بر افزایش قیمت مواد اولیه، مجبور شدند قیمت کالاهای خود را افزایش ندهند و در عین حال سهمی از افزایش قیمت هم به آنها نرسید.بنابر آمار رسمی، دولت به عنوان یارانه نقدی، هر ماه به هر ایرانی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان پرداخت می کند و برای کاهش کسری بودجه ناشی از پرداخت یارانه، در اولین مرحله سعی کرد تا با ثبت نام مجدد از یارانه بگیران، بخشی از آنها را از گرفتن یارانه منصرف کند اما این کار موفقیت آمیز نبود و ۷۳ میلیون نفر دوباره ثبت نام کردند و تنها دو میلیون و ۴۰۰ هزار نفر انصراف دادند.در اولین مرحله حذف یارانه ها دلار در بازار آزاد حدود ۱۲۰۰ تومان بود و اکنون حدود ۳ هزار و ۳۰۰ تومان قیمت دارد.بی رغبتی مردم به صرفنظر کردن از دریافت یارانه برخلاف ارزیابی دولت بود که خیال می کرد دست کم ۱۰ درصد از یارانه بگیران انصراف خواهند داد.شواهد نشان می دهد که مرحله اول برنامه حذف یارانه ها که محمود احمدی نژاد اجرا کرد با شکست مواجه شد و در کنار این شکست، طرح دولت حسن روحانی برای منصرف کردن مردم هم بی نتیجه بود و اکنون دولت امیدوار است با افزایش قیمت مواد سوختی بتواند کسری بودجه ناشی از پرداخت یارانه های نقدی را برطرف کند.دولت قول داده است که نزدیک به ده هزار میلیارد تومان را به بخش های تولیدی، درمانی و بیمه های اجتماعی اختصاص دهد اما با شرایط موجود احتمالا اضافه درآمد چندانی نخواهد داشت که بتواند به این وعده خود عمل کند به خصوص این که بخش هایی نظیر صنعت برق به شدت بدهکار هستند و دولت نمی تواند همچون گذشته همه درآمدهای این بخش ها را خرج یارانه نقدی کند.در شرایط موجود به نظر می رسد دولت تنها می تواند به سر به سر شدن هزینه ها در پرداخت یارانه نقدی امیدوار باشد و اگر چیزی باقی ماند هم به بقیه بخش ها بدهد
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر